آیین نامه شناسایی و پشتیبانی از اختراع های برگزیده

 

مقدمه

در اجرای بند 3-4  آیین ‌نامة احراز استعداد های برتر و نخبگی (موضوع مصوبة شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسة موّرخ  14 / 6 / 1385 ) و  به منظور تحقق اقدام ‌های 5 -2-2 و 6-2-2  از سند راهبردی کشور در امور نخبگان، اختراع  ‌های برگزیدة کشور مطابق مفاد این آیین ‌نامه شناسایی و پشتیبانی می‌شوند.

 

 

مادّة1: تعاریف

برای رعایت اختصار، تعاریف زیر در این‌آیین‌نامه رعایت می‌شود:

الف. بنیاد: منظور بنیاد ملّی نخبگان است.

ب. بنیاد استانی: منظور هریک از بنیادهای نخبگان استان‌های‌کشور است.

ج. معاونت علمی: منظور معاونت علمی و فنّاوری ریاست جمهوری است.

د. اختراع: منظور هریک از محصولات فکری مشمول قانون «ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علایم تجاری» (موضوع مصوبة مجلس شورای اسلامی در تاریخ 1386/11/23) است.

هـ . مخترع: منظور هریک از اشخاص حقیقی یا حقوقی است که به لحاظ قانونی و بنا به اعلام مراجع رسمی، صاحب اختراع شناخته می‌شود.

و. رویداد: منظور هر یک از جشنواره‌ها، مسابقه‌ها، نمایشگاه‌ها و موارد مشابه است که به ارزیابی اختراع‌ها می‌پردازند.

ی.نهاد توانمندساز: منظور هریک از نهادها و دستگاه­هایی (مانند پارک علم و فنّاوری، مراکز رشد و جهاد دانشگاهی) است که در فرایند پشتیبانی از اختراع­ها نقش دارند.

مادّة2: هدف

هدف از شناسایی اختراع‌های برگزیده، توانمندسازی آنها به منظور رسیدن به محصولی دانش‌بنیان، ایجاد بازار برای آنها و تکمیل چرخة ملّی نوآوری و تبدیل دارایی‌های فکری به ثروت است.

 

مادّة3: اختراع‌های برگزیده

بنیاد همه ساله تعدادی از اختراع‌های عرضه شده را در سه سطح زیر شناسایی و برای هریک، فرایند توانمندسازی ویژه‌ای را طراحی می‌کند:

الف. اختراع‌های سطح 3: برگزیده از میان اختراع‌های ثبت شده در مراجع رسمی و حائز ویژگی‌های مادّة 4

ب. اختراع‌های سطح 2: برگزیده از میان اختراع‌های سطح 3 و حائز ویژگی‌های مادّة 5

ج. اختراع‌های سطح 1: برگزیده از میان اختراع‌های سطح 2 و حائز ویژگی‌های مادّة 6

 

 

مادّة4: اختراع‌های سطح 3

الف- شناسایی: این دسته از میان اختراع‌های ثبت شدة رسمی و از مسیر برگزاری رویدادهای معتبر (مانند: جشنواره‌های منطقه‌ای، ملّی، خوارزمی، شیخ بهایی و رازی) و بر اساس معیارهای زیر شناسایی می‌شود:

الف- 1. میزان تازگی اختراع در سطح ملّی وبین‌المللی

الف- 2. طول عمر فنّاوری حاصل از اختراع

الف- 3. آثار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ناشی از به‌کارگیری اختراع

الف- 4. چگونگی مستندسازی فرایند رشد اختراع

الف- 5. قابلیت ورود به بازار و ارزش افزودة اقتصادی و اجتماعی حاصل از تجاری‌سازی اختراع

 

تبصرة 1: فرایند داوری هر یک از معیارهای فوق بر اساس شیوه‌نامة مصوب بنیاد صورت می‌پذیرد.

تبصرة 2 : تشخیص مصادیق رویداد‌های معتبر بر عهدة بنیاد است.

 

ب- پشتیبانی: به منظور هدایت اختراع‌های سطح 3، تسهیلات توانمندساز زیر به آنها اعطا می‌شود:

ب-1. جایزة نقدی

ب-2. تسهیلات مالی برای مواردی نظیر: تکمیل اختراع و مستندسازی آن، در اختیار گرفتن مشاورة کارگزاران خدمات فنّاوری، شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، استقرار اولیه در پارک علم و فنّاوری، تأسیس شرکت مرتبط با اختراع

ب- 3. لحاظ امتیاز اختراع در آیین‌نامة جایزه‌های تحصیلی دانشجویان، مطابق مفاد آیین‌نامة ذی‌ربط

 

مادّة 5: اختراع‌های سطح 2

الف- شناسایی: این دسته از میان اختراع‌های سطح 3 که مسیر توانمندسازی را با موفقیت طی­کرده باشند و بر اساس معیارهای زیر شناسایی می‌شود:

الف- 1. دستیابی به نسخة تجاری‌سازی اختراع به منظور توجیه فنی و اقتصادی آن

الف- 2. کسب مجوّزها، تأییدیه‌ها و استانداردهای داخلی و خارجی

الف-3. میزان پیشرفت در تشکیل شرکت مرتبط با اختراع

الف- 4. میزان پیشرفت اختراع در زمینة سرمایه‌یابی و بازاریابی

تبصرة 1: فرایند داوری هر یک از معیارهای فوق بر اساس شیوه‌نامة مصوب بنیاد صورت می‌پذیرد.

تبصرة 2: اختراع‌های ثبت شده در مراجع معتبر بین‌المللی (به تأیید بنیاد)، به عنوان اختراع سطح 2 محسوب می‌شود.

 

 

ب- پشتیبانی: به منظور هدایت اختراع‌های سطح 2، تسهیلات توانمندساز زیر به آنها ارائه می‌شود:

ب-1. جایزة نقدی

ب-2. تسهیلات مالی برای تحقق مواردی نظیر: ثبت بین‌المللی اختراع، تأسیس شرکت دانش بنیان (نوپا)، آشنایی با فرایند سرمایه‌یابی و بازاریابی، تسهیل فرایند نمونه‌سازی (نیمه صنعتی) و شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی

ب- 3. لحاظ امتیاز اختراع درآیین‌نامة جایزه‌های تحصیلی دانشجویان، مطابق مفاد آیین‌نامة ذی‌ربط

ب-4. لحاظ امتیاز اختراع درآیین‌نامة خدمت نظام‌وظیفه، مطابق مفاد آیین‌نامة ذی‌ربط

 

مادّة6: اختراع‌های سطح 1

الف- شناسایی: این دسته از میان اختراع‌های سطح 2 که مسیر توانمندسازی را با موفقیت طی کرده باشند و بر اساس معیارهای زیر شناسایی می‌شود:

الف- 1. تولید و فروش محصول یا فروش حق استفاده از اختراع

الف- 2. جذب سرمایه‌گذار برای تولید انبوه و ارائة مدل سرمایه‌گذاری

الف- 3. کسب مجوّزها، تأییدیه‌ها و استانداردهای داخلی و خارجی

الف- 4. میزان پیشرفت اختراع در ایجاد و توسعة بازار

الف-5. میزان رشد شرکت تأسیس شده

تبصره: فرایند داوری و تعیین امتیازهای هریک از معیارهای فوق با مسؤولیت معاونت علمی و بر اساس شیوه‌نامة مصوّب بنیاد اجرا می‌شود.

ب- پشتیبانی: به منظور هدایت اختراع‌های سطح 1، تسهیلات توانمندسازی با هدف بازاریابی، مشتمل بر موارد زیر به آنها ارائه می‌شود:

ب-1. جایزة نقدی

ب-2. تسهیلات مالی برای تحقق مواردی نظیر: تأسیس وگسترش شرکت دانش‌بنیان، انبوه‌سازی، آشنایی با فرایندهای فروش و ایجاد بازار، شرکت در نمایشگاه‌های ملّی و بین‌المللی و انتقال فنّاوری

ب- 3. لحاظ امتیاز اختراع در آیین‌نامة جایزه‌های تحصیلی دانشجویان، مطابق مفاد آیین‌نامة ذی‌ربط

ب-4. لحاظ امتیاز اختراع در آیین‌نامة خدمت نظام‌وظیفه، مطابق مفاد آیین‌نامة ذی‌ربط

 

مادّة 7: تعداد برگزیدگان و میزان تسهیلات

تعداد اختراع‌های برگزیده در هریک از سطوح سه‌گانه و میزان تسهیلات مادّی موردنیاز برای توانمندی هر دسته به طور سالانه از سوی رئیس‌بنیاد تعیین می‌شود.

 

تبصرة 1 : اعطای تسهیلات به مخترع (مخترعان)، مطابق ثبت رسمی اختراع، تعلق می‌یابد.

تبصرة 2 : برگزیدگان این‌آیین‌نامه در مدت زمان سه سال پس از برگزیده شدن، فرصت برای بهره‌مندی از پشتیبانی‌های این آیین‌نامه را دارند.

 

مادّة 8: نظارت

معاونت پژوهش وبرنامه‌ریزی بنیاد، مسؤولیت تدوین شیوه‌نامه‌های اجرایی آیین‌نامه و نظارت بر اجرای صحیح آن را بر عهده دارد و موظف است سالانه گزارشی از عملکرد آیین‌نامه را به هیئت امنای بنیاد ارائه کند.

 

مادّة 9 : تصویب و اجرا

این آیین‌نامه مشتمل بر یک مقدمه، نه مادّه و هفت تبصره در تاریخ 1393/4/4 به تصویب کمیسیون دائمی و مطابق مصوبة جلسة پنجم هیئت امنا (تبصرة 1 مادّة 3 آیین‌نامة کمیسیون دائمی)، در تاریخ 1393/4/18 به تصویب هیئت امنای بنیاد ملّی نخبگان رسید و جایگزین «مادّة واحدة اعطای اعتبار پژوهش و نوآوری بنیاد ملّی نخبگان به نوآوران و مخترعان برگزیده» و آیین‌نامة «انتخاب و پشتیبانی برگزیدگان از میان مخترعان»، موضوع مصوبة بیست و نهمین جلسة کمیسیون دائمی هیئت‌امنا در تاریخ 1387/3/6 می‌شود و از تاریخ 1393/5/1 لازم‌الاجراست.